Μαθηματική Εκπαίδευση

Στις 12 και 15 Δεκεμβρίου στα τμήματα Α4 και Α3 του 3ου ΓΕΛ Σερρών αντίστοιχα, υλοποιήθηκε ένα διαθεματικό σενάριο συνδιδασκαλίας Αρχαίων Ελληνικών και Μαθηματικών από τη φιλόλογο Ελένη Λιούσα και τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου Μαθηματικών και Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου, κ. Καραβασίλη Γιώργο. Το σκεπτικό του σεναρίου εδράζεται στις μαθηματικές γνώσεις που περιέχονται σε αρχαία κείμενα, τις οποίες μπορούν να αντλήσουν και να εφαρμόσουν οι μαθητές αξιοποιώντας ως εργαλείο τις γνώσεις τους για την αρχαία ελληνική γλώσσα. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα μιας νέας οπτικής για τα δύο γνωστικά αντικείμενα, αναδεικνύεται η αυτόνομη αξία τους, αλλά κυρίως αποδεικνύεται πόσο αποτελεσματική και ωφέλιμη για τους μαθητές μπορεί να αποβεί η σύνδεσή τους. Αυτό επιτυγχάνεται καθώς αξιοποιούνται κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και μαθηματικές γνώσεις της αρχαιότητας για την εισαγωγή σε σύγχρονες μαθηματικές έννοιες, ενώ ταυτόχρονα διαπιστώνονται λεπτές σημασιολογικές έννοιες που εκφράζονται με ιδιαίτερη ακρίβεια στην αρχαία ελληνική και οι οποίες αποδίδουν όρους που χρησιμοποιούνται αυτούσιοι μέχρι σήμερα από την μαθηματική επιστήμη.

Στο συγκεκριμένο σενάριο αξιοποιήθηκε ένα απόσπασμα από τον πλατωνικό διάλογο Μένων για να διδαχθεί η έννοια της τετραγωνικής και νιοστής ρίζας.

Πρόκειται για ένα έργο γραμμένο περίπου το 385 π.Χ. όπου βασικά πρόσωπα είναι ο Σωκράτης, που υπήρξε δάσκαλος του Πλάτωνα και ο Μένωνας, ένας νεαρός αριστοκράτης από τη Θεσσαλία. Το βασικό θέμα που απασχολεί τον φιλόσοφο στο έργο αυτό είναι το αν μπορεί να διδαχθεί η αρετή. Πιστεύει ότι οι άνθρωποι μπορούν να ανακαλύψουν την αλήθεια και να κατακτήσουν το ουσιώδες στοιχείο της αρετής, τη γνώση η οποία ενυπάρχει στην ψυχή τους ως ανάμνηση. Γι’ αυτή την κίνηση, από τη λήθη της γνώσης στην αλήθεια, είναι απαραίτητη η συνδρομή του δασκάλου. Στο έργο, ο Σωκράτης χρησιμοποιεί έναν «αγεωμέτρητο», δηλαδή ανεκπαίδευτο νεαρό δούλο, στον οποίο θέτει ένα γεωμετρικό πρόβλημα για να αποδείξει ότι, ακόμη κι αυτός, με τις κατάλληλες ερωτήσεις, επαναφέρει τη γνώση που κατέχει ασυνείδητα και μπορεί έτσι να κατανοεί γεωμετρικές αρχές.

Οι μαθητές αρχικά επεξεργάστηκαν, αποδίδοντας στα νέα ελληνικά, επιλεγμένα σημεία του αρχαίου κειμένου, όπου διατυπώνεται το γεωμετρικό πρόβλημα του Σωκράτη και αποτυπώνοντας τα αντίστοιχα σχήματα σε φύλλα εργασίας επιχείρησαν να το επιλύσουν, επιστρατεύοντας τις μαθηματικές τους γνώσεις. Στη συνέχεια, μέσα από συγκεκριμένα ερωτήματα, διατύπωσαν παρατηρήσεις και σχόλια αναφορικά με το είδος του κειμένου και τις γλωσσικές επιλογές του συγγραφέα που τις συνδύασαν με το περιεχόμενο και τον σκοπό του. Τέλος, μέσα από εφαρμογές του λογισμικού Geogebra, αποτύπωσαν με ψηφιακό τρόπο τα γεωμετρικά σχήματα που τίθενται στο πρόβλημα του Σωκράτη κατανοώντας τα πληρέστερα και εξάγοντας συμπεράσματα από την ανάλυση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν.